Notatki o anarchiźmie 1
Noam Chomsky
Francuski pisarz, przychylny anarchizmowi, napisał w 1890, że „anarchizm ma twardą skórę, podobnie jak papier zniesie wszystko” – wliczając tych, dodał, których czyny są takie, że nie powstydziłby się ich „śmiertelny wróg anarchizmu”. Istnieje wiele stylów myślenia i działania, które określa się mianem anarchizmu. Byłoby niemożliwością zawarcie tych sprzecznych nieraz nurtów, w jakiejś ogólnej teorii, czy ideologii. Nawet jeżeli udałoby nam się wydobyć z historii myśli libertariańskiej żywą, rozwijającą się tradycję, jak robi to Daniel Guerin w „Anarchism”, ciągle będzie trudno sformułować jej doktryny, jako dokładną i ustaloną teorię społeczeństwa i zmian społecznych.
Anarchistyczny historyk, Rudolph Rocker, który prezentuje systematyczną koncepcję rozwoju myśli anarchistycznej w kierunku anarchosyndykalizmu, porównywalną do prac Guerinsa, doskonale przedstawia sprawę, kiedy pisze, że anarchizm nie jest ustalonym, zamkniętym systemem społecznym, ale raczej określonym trendem w historycznym rozwoju ludzkości, który, w opozycji do intelektualnego stania na straży instytucji rządowych i religijnych, dąży do wolnego, niehamowanego rozwoju wszystkich indywidualnych i społecznych sił w życiu.
Nawet wolność jest jedynie względną, nieabsolutną koncepcją, ponieważ ciągle się rozszerza i ma wpływ na coraz szersze kręgi, na wiele sposobów. Dla anarchisty wolność nie jest abstrakcyjną koncpcją filozoficzną, ale niezbędną, konkretną możliwością w każdej ludzkiej istocie, do pełnego rozwoju wszystkich mocy, zdolności i talentów, którymi obdarzyła ją natura oraz zaangażowanie tych zdolności na gruncie społecznym. Czym mniej na naturalny rozwój człowieka mają wpływ instytucje religijne, czy państwowe, czym wydajniejsza i harmonijna jest ludzka osobowość, tym bardziej będzie miarą intelektualnej kultury społeczeństwa w której wyrastała.
c.d.n.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz